Mô hình SWOT là gì? Làm thế nào phân tích SWOT hiệu quả?

Trong kinh doanh nói chung, phân tích mô hình SWOT chính là công cụ vừa hữu hiệu, lại vô cùng đơn giản để thiết lập chiến lược của một doanh nghiệp, giúp họ xây dựng và phát triển đường lối hoạt động trong dài hạn.

Vậy định nghĩa chính xác mô hình SWOT là gì?

Mô hình SWOT là thuật ngữ đại diện cho Strengths (điểm mạnh), Weaknesses (điểm yếu), Opportunities (cơ hội) và Threats (thách thức).

Strengths và Weaknesses đại diện cho những yếu tố trong nội bộ của doanh nghiệp. Đây là hai yếu tố bạn có thể kiểm soát và thay đổi được. Thường các yếu tố này có liên quan tới hoạt động công ty, tài sản thuộc về doanh nghiệp, phát triển sản phẩm,…

Opportunities và Threats là các yếu tố bên ngoài, thường liên quan tới thị trường và mang tính vĩ mô. Doanh nghiệp hoàn toàn có thể nắm bắt cơ hội, nhưng cũng phải quan tâm và đề phòng tới những thách thức từ bên ngoài có thể sẽ ập tới. Với những yếu tố này, doanh nghiệp thường không thể kiểm soát và thay đổi được, như các vấn đề về đối thủ cạnh tranh, giá nguyên vật liệu đầu vào, xu hướng mua sắm của khách hàng, và nhiều hơn nữa.

Một bản phân tích SWOT có thể giúp bạn gạch đầu dòng những điểm mạnh nhất mà bạn có, tự nhận biết những yếu điểm bạn cần khắc phục, nắm lấy cơ hội từ bên ngoài, và phòng ngừa những thách thức đang ở phía trước.

Lợi ích khi phân tích SWOT đối với doanh nghiệp

Khi bạn dành thời gian để phân tích SWOT, doanh nghiệp của bạn chắc chắn sẽ tạo dựng được những chiến lược và đề xuất cần thiết khi kết hợp các yếu tố S-W-O và T với nhau. Đó là những nền móng mà công ty cần để phát triển định hướng trong tương lai.

Bạn tự cho rằng doanh nghiệp của bạn đã có đầy đủ tất cả những gì cần thiết để trở nên thành công và nổi bật, nhưng bạn có biết rằng SWOT có thể đem lại những cái nhìn mới, và cả những chiến lược rất tuyệt vời mà chính bạn có thể cũng không nhận ra?

Tại sao chúng ta phải phân tích mô hình SWOT?

Để tạo nên một bản phân tích mô hình SWOT thực sự hữu ích, thường các nhà sáng lập và lãnh đạo cấp cao trong một doanh nghiệp sẽ tham gia trực tiếp vào quá trình xây dựng chúng. Đây rõ ràng không phải là công việc có thể giao phó cho ai khác.

Nhưng đội khi, đội ngũ lãnh đạo cấp cao lại không tham gia trực tiếp trong nhiều hoạt động của doanh nghiệp. Chính vì vậy, để đạt được hiệu quả cao nhất, chiến lược SWOT cần phải có sự góp sức của một nhóm các thành viên đại diện cho nhiều phòng ban và bộ phận khác nhau. Ai cũng nên có một ghế trong nhóm xây dựng bản phân tích chiến lược SWOT.

Những doanh nghiệp lớn còn đi xa hơn, khi họ thu thập những thông tin trực tiếp từ khách hàng để phân tích mô hình SWOT. Bạn hoàn toàn có thể tham vấn ý kiến từ những người bạn, phòng kế toán, hoặc thậm chí từ đối tác cung ứng nguyên vật liệu và các đại lý cung ứng sản phẩm doanh nghiệp bạn nữa.

Những quan điểm khác nhau có thể giúp nhiều trong việc xây dựng và vạch chiến lược kinh doanh

Các doanh nghiệp hoàn toàn có thể sử dụng mô hình SWOT để đánh giá tình hình hiện tại, và để ra những chiến lược tiếp theo cho mình. Nhưng bạn nên nhớ, mọi bước đi của sự thay đổi cần phải thống nhất. Nếu bạn muốn xem xét và đánh giá hiệu quả của chiến lược mới, bạn hoàn toàn có thể thực hiện một bản phân tích SWOT trong 6 – 12 tháng sau.

Với những doanh nghiệp nhỏ (tựa như các start-up), SWOT đóng vai trò như một bản kế hoạch vạch ra các bước trong việc hình thành và phát triển doanh nghiệp. Nó thực sự hữu ích trong việc xác định bước đi nào họ nên bước trong chặng đường gian nan sắp tới.

Bằng cách nào để thực hiện phân tích mô hình SWOT đúng cách?

Như đã đề cập ở trên, bạn muốn tập hợp một nhóm người làm việc cùng nhau để phân tích SWOT. Mặc dù vậy, bạn không cần phải dành cả ngày để bàn luận về công việc. Một đến hai giờ hoặc có thể nhiều hơn.

Tập hợp những người từ những bộ phận khác nhau của công ty và đảm bảo rằng bạn có đủ đại diện từ mỗi bộ phận. Bạn sẽ thấy rằng có sự khác nhau của các nhóm trong công ty, có những quan điểm khác nhau sẽ quyết định thực hiện SWOT thành công.

Cách thực hiện cụ thể ra sao?

Thực hiện phân tích SWOT tương tự như một cuộc họp tư duy não công (brain storming) và đưa ra cách đúng hoặc sai để thực hiện chúng. Tôi đề nghị nên cho mỗi người một mẫu giấy ghi chú và mỗi người sẽ lặng lẽ đưa ra ý kiến của mình để bắt đầu thực hiện. Điều này ngăn chặn sự im lặng và đảm bảo tất cả tiếng nói của mọi người đều được lắng nghe.

Nội dung hữu ích liên quan Chiến lược 4P là mô hình không bao giờ cũ trong Marketing

Sau 5 – 10 phút tư duy cá nhân, đặt tất cả các giấy ghi chú lên tường và nhóm các ý tưởng tương đồng lại với nhau. Thêm các ghi chú bổ sung vào thời điểm này nếu bất kì ai vừa nảy ra ý tưởng mới.

Khi tất cả các ý tưởng đã được sắp xếp, dành thời gian để xếp hạn các ý tưởng. Tôi thích sử dụng hệ thống bỏ phiếu, trong đó, mọi người đều được nhận 5 đến 10 phiếu bầu mà họ có thể phân phối theo cách nào họ muốn. Các chấm dính có màu khác nhau có ích trong phần thực hiện này.

Dựa vào lựa chọn thực hiện, bạn nên có danh sách các ý kiến ưu tiên. Tất nhiên, danh sách này đang được thảo luận và tranh luận và người nào đó trong phòng nên thực hiện cuộc gọi ưu tiên cuối cùng. Đó thường là giám đốc điều hành, nhưng có thể được ủy quyền cho người khác phụ trách chiến lược kinh doanh.

Bạn sẽ muốn dựa theo quy trình này để tạo ra các ý tưởng khác nhau cho một phần tư góc của phân tích mô hình SWOT. Điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức.

Những câu hỏi cần thiết trong việc phân tích mô hình SWOT

Dưới đây là một vài câu hỏi bạn cần lưu tâm khi xây dựng chiến lược SWOT:

1. Strengths – Điểm mạnh:

Điểm mạnh của một doanh nghiệp thường là các yếu tố nội bộ có thể giúp doanh nghiệp phát triển và xây dựng lợi thế của mình trước các đối thủ cạnh tranh trên thị trường. Các yếu tố này doanh nghiệp có thể kiểm soát được.

Quy trình nào mà doanh nghiệp đang áp dụng có thể giúp họ trở nên thành công?
Những điểm mạnh nào về con người mà doanh nghiệp của bạn đang có, như kỹ năng chuyên môn, mối quan hệ, học thức, kỹ năng công việc, danh tiếng,…?
Những điểm mạnh về vật chất, tài sản mà doanh nghiệp đang sở hữu, như tệp khách hàng, cơ sở vật chất, tài chính, công nghệ, bằng sáng chế,…?
Doanh nghiệp đang có lợi thế cạnh tranh gì so với các đối thủ trên thị trường?

2. Weaknesses – Điểm yếu:

Điểm yếu chính là các yếu tố bất lợi mà doanh nghiệp của bạn đang có. Bạn cần phải tự khắc phục những điểm yếu này, nếu như muốn cạnh tranh với các đối thủ trên thị trường.

Những điểm nào mà doanh nghiệp cần phải khắc phục để cạnh tranh tốt hơn?
Quy trình nào mà doanh nghiệp cần phải cải thiện?
Những tài sản nào mà doanh nghiệp cần phải bổ sung, như tiền bạc hay trang thiết bị máy móc?
Tồn tại những khoảng trống nào cần phải được lấp đầy về con người đang làm việc trong doanh nghiệp của bạn?
Liệu địa điểm / trụ sở mà doanh nghiệp của bạn đang hoạt động có phù hợp cho sự phát triển sau này? mô hình swot

3. Opportunities – Cơ hội:

Cơ hội chính là những yếu tố môi trường bên ngoài có thể giúp ích nhiều cho sự thành công của doanh nghiệp của bạn về sau này.

Liệu thị trường trọng tâm của doanh nghiệp của bạn đang phát triển. Có xu hướng nào đang tồn tại để khách hàng tiêu thụ sản phẩm bạn đang cung cấp trong tương lai?
Có sự kiện nào tới đây mà doanh nghiệp của bạn có thể nắm bắt để phát triển hay không?
Có sự thay đổi nào có thể tác động tích cực tới doanh nghiệp của bạn?
Khi phát triển, khách hàng liệu có đánh giá cao về doanh nghiệp của bạn?

4. Threats – Thách thức:

Thách thức là những yếu tố bên ngoài có thể tác động xấu tới hoạt động của doanh nghiệp bạn. Thường những yếu tố này bạn không thể kiểm soát được, bạn chỉ có thể dự đoán và đề ra những sách lược để đối phó với chúng.

Bạn có phải đối phó với những đối thủ cạnh tranh tiềm tàng sau này?
Liệu nhà cung ứng sẽ cung cấp nguyên vật liệu cho doanh nghiệp theo mức giá hợp lý mà bạn có thể chấp nhận được?
Sự phát triển của công nghệ có ảnh hưởng xấu tới doanh nghiệp bạn?
Sự thay đổi về hành vi tiêu dùng của khách hàng có là mối bận tâm tới hoạt động của doanh nghiệp?
Xu thế của thị trường sau này có là thách thức cho doanh nghiệp trong tương lai?

Các tìm kiếm liên quan đến mô hình swot